AZ is tegenwoordig een grote Nederlandse voetbalclub en maakt onderdeel uit van de ‘Grote Vier’. De Alkmaarse club ontstond uit een fusie tussen Alkmaar ’54 en FC Zaanstreek. De eerstgenoemde club werd in 1954 opgericht. In 1964 mocht FC Zaanstreek een proflicentie in ontvangst nemen. De twee clubs kwamen met elkaar in aanraking toen FC Zaanstreek een speler van Alkmaar ’54 wilde overnemen. De twee clubs kwamen erachter dat ze beide in hetzelfde schuitje zaten en er financieel niet al te best voorstonden. In 1967 werd dan ook besloten dat de twee clubs zouden gaan fuseren en verder zouden spelen onder de naam ‘AZ ’67’. De ploeg ging zijn thuisduels spelen in het Alkmaarderhout Stadion, maar kwam al spoedig wederom in geldproblemen. In 1972 werd de club gered door de broers Molenaar, eigenaars van het bedrijf Wastora. De opmars werd direct ingezet en AZ ’67 groeide uit tot een volwassen professionele voetbalclub.
Opmars van AZ
In 1977 wist AZ zijn opmars te bekronen met een knappe 3e plaats in de competitie. Dankzij die positie mocht AZ zich gaan opmaken voor een Europees avontuur. Een jaar later eindigde de club op dezelfde plaats, maar wist het ook de KNVB Beker te winnen. AZ had zichzelf op de kaart gezet. Diverse bekende spelers zoals Kristen Nygaard, Hugo Hovenkamp en natuurlijk Kees Kist wisten de Alkmaarse club naar een hoger niveau te tillen. In het seizoen 1980/1981 won AZ voor de eerste keer in de clubhistorie de titel in de Eredivisie. AZ verloor in dat seizoen maar één wedstrijd, won de KNVB Beker en bereikte de finale van de UEFA Cup. In de finale werd er verloren van Ipswich Town. Er gaan geruchten dat de spelers de titel in de Eredivisie te uitbundig hadden gevierd en totaal niet fit aan de aftrap verschenen van de Europese finale.
Degradatie uit de Eredivisie
Een jaar later slaagde de ploeg er niet in om de titel succesvol te verdedigen, AZ werd 3e in de competitie. Wel was er wederom bekersucces met vrijwel dezelfde selectie als een jaar eerder. Na het seizoen 1981/1982 besloten diverse sterspelers om een nieuw avontuur aan te gaan. De eigenaar Klaas Molenaar trok zich terug en in 1988 degradeerde AZ uit de Eredivisie. AZ kwam in financiële problemen en zag de rooskleurige toekomst verdwijnen.
Dirk Scheringa
AZ leek enkele jaren later ten onder te gaan, maar het was het bedrijf Frisia van Dirk Scheringa die de club wist te redden met een financiële injectie. AZ promoveerde en wist zich weer in de subtop van Nederland te vestigen. In 1998 promoveerde AZ voor het laatst naar de Eredivisie en sindsdien is de voetbalclub ook nooit meer gedegradeerd. In 2002 trok AZ de ervaren trainer Co Adriaanse aan. Later kwam ook Louis van Gaal bij de club en nam AZ intrek in zijn nieuwe stadion (AFAS Stadion).
Gouden periode van AZ
In het seizoen 2004/2005 eindigde de Alkmaarse club op de 3e plaats in de Eredivisie en wist het de halve finale van de UEFA Cup te bereiken. Een geweldig resultaat, maar de finale werd in de blessuretijd van de verlenging misgelopen. In 2006 eindigde AZ op de 2e plaats. Een jaar later ging het gruwelijk mis voor AZ. De club stond op de laatste speeldag op de 1e plaats in de competitie en verloor bij Excelsior. PSV won die dag alsnog de titel, aangezien het één doelpunt meer had gescoord dan Ajax. AZ verloor vervolgens ook de bekerfinale en had aan het einde van de rit geen enkele prijs te pakken.
In het seizoen 2008/2009 wist AZ zich geweldig te revancheren en werd het landskampioen van Nederland. AZ verloor in dat seizoen de eerste twee wedstrijden, maar wist alsnog ruim voor het einde van de competitie de titel te pakken. De sterspelers in de ploeg waren Moussa Dembélé, Mounir El Hamdaoui, Maarten Martens en aanvoerder Stijn Schaars.
Faillissement van de DSB Bank
In 2009 kwam AZ toch weer in de problemen op financieel gebied. De DSB Bank van eigenaar Dirk Scheringa ging failliet en het voortbestaan van AZ kwam in gevaar. Echter bleek dat AZ de klap kon opvangen, simpelweg omdat de club diverse buffers had opgebouwd in de jaren voor het faillissement. AZ kon minder geld uitgeven en niet langer meer aanhaken bij de traditionele top drie van Nederland.
AZ blijft een subtopper in de Eredivisie
In 2013 schreef AZ wederom geschiedenis door de finale van de KNVB Beker te winnen. In 2015 en 2018 eindigde de Alkmaarders zelfs op de 3e plaats in de Nederlandse voetbalcompetitie. In 2017 en 2018 verloor AZ de bekerfinale en die tik kwam hard aan binnen de club. De financiële situatie van de club werd ieder jaar beter. De jeugdopleiding van AZ bleek een waar pareltje. Dankzij sterspelers zoals Calvin Stengs, Myron Boadu, Pantelis Hatzidiakos, Teun Koopmeiners en Owen Wijndal leek AZ een goede kans te maken op de landstitel in het seizoen 2019/2020. Echter werd de competitie vroegtijdig stilgelegd vanwege het coronavirus. Ajax kreeg een direct ticket voor de Champions League toegewezen op basis van het doelsaldo, aangezien AZ op de 2e plek stond met evenveel punten als de Amsterdammers.